Mẹ bầu bị cảm: Cách điều trị và lưu ý để bảo vệ sức khỏe mẹ và bé

1. Phân biệt cảm cúm và cảm lạnh khi mang thai

Khi mang thai, hệ miễn dịch của mẹ bầu trở nên nhạy cảm hơn, khiến nguy cơ mắc các bệnh về đường hô hấp như cảm cúm (hay chính xác là nhiễm virus cúm) và cảm lạnh tăng cao. Tuy nhiên, hai tình trạng này có nhiều điểm khác biệt quan trọng về nguyên nhân và triệu chứng. Việc phân biệt rõ ràng giúp mẹ bầu có cách xử lý phù hợp, tránh ảnh hưởng đến thai nhi.

Dưới đây là bảng so sánh giúp mẹ dễ dàng nhận biết giữa cảm cúm và cảm lạnh:

Tiêu chí	Cảm cúm	Cảm lạnh
Nguyên nhân	Virus cúm (Influenza A, B, C)	Các loại virus thường gặp như Rhinovirus, Adenovirus
Triệu chứng khởi phát	Xuất hiện đột ngột, mạnh mẽ: Thường sốt cao (38-40°C), kéo dài Đau nhức toàn thân, đặc biệt là cơ bắp Mệt mỏi nặng nề, kéo dài vài ngày Ho khan, ho dai dẳng, có thể kéo dài vài tuần Hiếm khi chảy mũi, nghẹt mũi Thường đau họng, khô họng nhẹ	Diễn tiến từ từ, nhẹ nhàng: Ít khi sốt cao, thường sốt nhẹ hoặc không sốt Không hoặc đau nhẹ phần cơ Mệt mỏi nhẹ, thường chỉ 1-2 ngày Ho nhẹ, chủ yếu ho khan Chảy mũi, nghẹt mũi phổ biến Đau họng rõ rệt, rát họng

Cảm cúm thường gây ra những triệu chứng nặng hơn và tiềm ẩn nhiều nguy cơ biến chứng, đặc biệt khi mẹ bầu không được điều trị đúng cách. Vì vậy, nhận biết chính xác triệu chứng giúp mẹ chủ động bảo vệ sức khỏe của mình và thai nhi.

2. Mẹ bầu bị cảm ảnh hưởng đến thai nhi như thế nào?

Dù cảm cúm xuất hiện ở bất kỳ giai đoạn nào của thai kỳ đều gây ảnh hưởng cho sức khỏe của mẹ bầu, kéo theo nhiều nguy cơ “đe dọa” sức khỏe thai nhi.

• Trong 3 tháng đầu, cảm cúm có thể tăng nguy cơ sảy thai hoặc dị tật bẩm sinh do hệ thần kinh và các cơ quan chính đang phát triển.
• Trong 3 tháng giữa, mặc dù nguy cơ sảy thai giảm, cúm vẫn có thể gây suy dinh dưỡng và khiến thai nhi phát triển chậm.
• Trong 3 tháng cuối, cảm cúm có thể dẫn đến sinh non, thai chết lưu, giảm nước ối hoặc thai nhi nhẹ cân nếu mẹ sốt cao kéo dài.

Sự suy yếu hệ miễn dịch và mất cân bằng nội tiết khi mẹ bầu bị cảm cũng làm giảm lượng oxy và dưỡng chất cho thai nhi, ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện của bé. Do đó, mẹ bầu cần chăm sóc sức khỏe cẩn thận và đi khám khi có dấu hiệu bất thường để bảo vệ thai nhi.

3. Cách điều trị cảm an toàn cho bà bầu

Khi mẹ bầu bị cảm, việc điều trị cần được cân nhắc kỹ lưỡng để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và thai nhi. Các phương pháp được chuyên gia khuyến nghị bao gồm:

3.1. Sử dụng phương pháp tự nhiên khi mẹ bầu bị cảm

Đối với các triệu chứng nhẹ như đau họng, nghẹt mũi hay mệt mỏi, mẹ bầu nên ưu tiên các biện pháp tự nhiên trước khi nghĩ đến dùng thuốc. Uống nhiều nước ấm, trà gừng mật ong hoặc súc miệng bằng nước muối loãng là những cách đơn giản giúp làm dịu các triệu chứng mà không gây hại cho thai nhi.

3.2. Nghỉ ngơi đầy đủ

Hệ miễn dịch của mẹ bầu cần thời gian để chống lại virus. Việc nghỉ ngơi đủ giấc, giữ ấm cơ thể và hạn chế tiếp xúc với môi trường lạnh hoặc ô nhiễm giúp mẹ hồi phục nhanh hơn và giảm nguy cơ bệnh tiến triển nặng.

3.3. Dùng thuốc theo chỉ định bác sĩ cho mẹ bầu bị cảm

Tuyệt đối không tự ý sử dụng thuốc mà không có sự tư vấn từ bác sĩ. Một số loại thuốc trị cảm thông thường có thể gây hại cho thai nhi, đặc biệt là các loại thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) hoặc thuốc có chứa pseudoephedrine. Nếu cần dùng thuốc, bác sĩ sẽ kê các loại an toàn như paracetamol để hạ sốt và giảm đau, hoặc các loại thuốc xịt mũi không chứa corticoid để làm thông mũi.

3.4. Tăng cường sức đề kháng

Bổ sung vitamin C từ thực phẩm như cam, quýt, bưởi hoặc sử dụng các viên bổ sung vitamin theo chỉ dẫn của bác sĩ là cách giúp tăng cường hệ miễn dịch tự nhiên. Ngoài ra, các thực phẩm giàu kẽm như hải sản, thịt đỏ và ngũ cốc cũng hỗ trợ tốt cho sức đề kháng của mẹ bầu.

3.5. Mẹ bầu bị cảm nên xông hơi bằng thảo dược

Xông hơi với nước nóng pha thêm vài lá bạc hà, kinh giới hoặc gừng là cách tự nhiên giúp mẹ bầu giảm nghẹt mũi và cảm giác khó chịu. Lưu ý, việc xông chỉ nên kéo dài khoảng 5-10 phút để tránh mất nước.

Để yên tâm sức khỏe thai kỳ, tốt nhất mẹ bầu nên đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị theo chỉ dẫn chuyên khoa khi có dấu hiệu cảm.

4. Biện pháp phòng ngừa các bệnh hô hấp khi mang bầu

• Giữ vệ sinh tay: Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước sạch, đặc biệt là sau khi tiếp xúc với bề mặt công cộng hoặc trước khi ăn, giúp giảm nguy cơ nhiễm virus gây bệnh hô hấp.
• Đeo khẩu trang: Khi ra ngoài, mẹ bầu nên đeo khẩu trang để tránh tiếp xúc với khói bụi, ô nhiễm và các nguồn lây nhiễm bệnh qua không khí.
• Tránh nơi đông người: Hạn chế đến những nơi đông đúc, đặc biệt là vào mùa lạnh hoặc khi có dịch bệnh bùng phát để giảm nguy cơ lây nhiễm từ người khác.
• Giữ ấm cơ thể: Mặc đủ ấm, nhất là vùng cổ, ngực và chân tay, tránh để cơ thể bị lạnh đột ngột, đặc biệt trong những tháng lạnh hoặc khi thời tiết thay đổi thất thường.
• Tăng cường dinh dưỡng: Bổ sung các thực phẩm giàu vitamin C (cam, quýt, bưởi) và kẽm (hải sản, thịt đỏ) giúp tăng cường hệ miễn dịch tự nhiên, giúp cơ thể chống lại các bệnh hô hấp.
• Tập thể dục nhẹ nhàng: Các bài tập nhẹ nhàng như yoga, đi bộ hoặc hít thở sâu không chỉ giúp mẹ bầu tăng cường sức khỏe mà còn hỗ trợ hệ hô hấp hoạt động tốt hơn.
• Tránh tiếp xúc với người ốm: Hạn chế tiếp xúc gần với người có triệu chứng cảm, ho hoặc sốt để giảm nguy cơ lây nhiễm.
• Thông thoáng nhà cửa: Đảm bảo không gian sống thông thoáng, vệ sinh thường xuyên để loại bỏ vi khuẩn và virus trong không khí.
• Tiêm phòng cúm: Tiêm phòng cúm là một biện pháp quan trọng và an toàn giúp mẹ bầu giảm nguy cơ mắc cúm, đặc biệt trong mùa dịch. Mẹ nên tiêm cúm trước khi mang thai từ 1-3 tháng.

Để bảo vệ sức khỏe mẹ và bé trong suốt thai kỳ, việc phát hiện và điều trị kịp thời các bệnh hô hấp như cảm cúm là vô cùng quan trọng. Nếu mẹ bầu bị cảm hoặc có dấu hiệu bất thường, lo ngại về tình trạng sức khỏe, hãy đến ngay các bệnh viện uy tín để kiểm tra