Bệnh suy giảm trí nhớ do bệnh Parkinson (Phần 1)

Bệnh suy giảm trí nhớ do bệnh Parkinson có thể phát triển trong nhiều năm sau khi chẩn đoán bệnh Parkinson. Các triệu chứng phổ biến bao gồm suy giảm chú ý và khó khăn trong việc diễn giải thông tin thị giác. Một số loại thuốc và liệu pháp nhất định có thể giúp cải thiện một số triệu chứng suy giảm trí nhớ do bệnh Parkinson nhưng không thể ngăn chặn hoặc đảo ngược tình trạng này.

I. Tổng quan về bệnh suy giảm trí nhớ do bệnh Parkinson

1. Bệnh suy giảm trí nhớ do bệnh Parkinson là gì?

Bệnh suy giảm trí nhớ do bệnh Parkinson là sự suy giảm các kỹ năng tư duy và lập luận có thể phát triển sau khi chẩn đoán bệnh Parkinson. Nó phát triển ít nhất một năm – nhưng thường lâu hơn – sau thời gian chẩn đoán bệnh Parkinson ban đầu.

Sa sút trí tuệ là tình trạng suy giảm chức năng tâm thần từ mức độ cao hơn đến mức đủ nghiêm trọng để cản trở cuộc sống hàng ngày. Mắc chứng sa sút trí tuệ có nghĩa là bạn bị suy giảm hai hoặc nhiều hơn các triệu chứng sau:

• Trí nhớ.
• Lý luận.
• Ngôn ngữ.
• Phối hợp.
• Hành vi.

Mọi người thường gặp suy giảm nhận thức nhẹ trong quá trình mắc bệnh Parkinson trước khi phát triển chứng sa sút trí tuệ. Nhưng suy giảm nhận thức nhẹ không phải lúc nào cũng tiến triển thành chứng sa sút trí tuệ. Khoảng 10% đến 20% những người mắc bệnh Parkinson có biểu hiện suy giảm nhận thức nhẹ trong toàn bộ quá trình mắc bệnh Parkinson.

Bệnh Parkinson là một tình trạng thoái hóa thần kinh não chủ yếu ảnh hưởng đến các cử động của bạn, gây ra run, cử động chậm (bradykinesia) và các vấn đề khác. Nhưng nó cũng có thể ảnh hưởng đến các bộ phận của não chịu trách nhiệm về các chức năng tâm thần. Đây là lúc chứng sa sút trí tuệ có thể phát triển.

2. Bệnh suy giảm trí nhớ do bệnh Parkinson phổ biến như thế nào?

Tần suất suy giảm trí nhớ do bệnh Parkinson khác nhau dựa trên độ tuổi và thời gian mắc bệnh. Ví dụ, suy giảm trí nhớ do bệnh Parkinson ảnh hưởng đến:

• 16% đến 20% những người từ 60 đến 75 tuổi mắc bệnh Parkinson từ 5 đến 10 năm.
• 20% đến 30% những người từ 60 đến 75 tuổi mắc bệnh Parkinson từ 10 đến 15 năm.
• 50% đến 60% những người trên 75 tuổi mắc bệnh Parkinson hơn 15 năm.

II. Triệu chứng và nguyên nhân của bệnh suy giảm trí nhớ do bệnh Parkinson

1. Các triệu chứng của bệnh suy giảm trí nhớ do bệnh Parkinson là gì?

Bệnh suy giảm trí nhớ do bệnh Parkinson có thể ảnh hưởng đến mọi người theo nhiều cách. Các triệu chứng phổ biến bao gồm:

• Suy giảm chú ý, khó tập trung.
• Suy giảm trí nhớ.
• Các vấn đề diễn giải thông tin thị giác, khó phát hiện các vật thể trong không gian lộn xộn.
• Khó khăn trong việc lập kế hoạch, bắt đầu hoặc hoàn thành các nhiệm vụ đơn giản.
• Khó khăn về ngôn ngữ, đặt tên sai cho các đối tượng hoặc khó hiểu các câu phức tạp.
• Lời nói bị bóp nghẹt.

Các triệu chứng hành vi suy giảm trí nhớ do bệnh Parkinson cũng phổ biến và bao gồm:

• Thay đổi tâm trạng, như trầm cảm, cáu kỉnh và lo lắng.
• Vô cảm (thiếu hành vi hướng đến mục tiêu).
• Tâm thần phân liệt, bao gồm ảo giác (đặc biệt là thị giác) và ảo tưởng (đặc biệt là suy nghĩ hoang tưởng).

Nếu bạn nhận thấy những triệu chứng này ở bản thân hoặc người thân, hãy gặp bác sĩ để được thăm khám và chẩn đoán kịp thời.

2. Nguyên nhân nào gây ra bệnh suy giảm trí nhớ do bệnh Parkinson?

Sự tích tụ các thể Lewy (protein được gọi là alpha-synuclein) gây ra bệnh Parkinson. Sự tích tụ này làm hỏng các tế bào thần kinh (nơ-ron) trong não của bạn.

Các tích tụ thường ảnh hưởng đầu tiên đến hạch nền của não trong bệnh Parkinson, nơi kiểm soát các chức năng vận động. Theo thời gian, các thể Lewy có thể lan sang các bộ phận của não kiểm soát các chức năng nhận thức, dẫn đến chứng suy giảm trí nhớ do bệnh Parkinson.

Bệnh suy giảm trí nhớ do bệnh Parkinson có liên quan chặt chẽ đến một tình trạng khác được gọi là sa sút trí tuệ thể Lewy (LBD).

Các nghiên cứu cho thấy LBD và bệnh Parkinson có thể liên quan đến các bất thường tiềm ẩn giống nhau trong quá trình xử lý alpha-synuclein của não. Sa sút trí tuệ LBD và bệnh Parkinson gần như không thể phân biệt được ngoại trừ thứ tự xuất hiện các triệu chứng.

3. Các yếu tố nguy cơ gây sa sút trí tuệ bệnh Parkinson là gì?

Các yếu tố nguy cơ quan trọng nhất đối với chứng sa sút trí tuệ bệnh Parkinson là tuổi ngày càng cao và số năm mắc bệnh Parkinson ngày càng tăng. Nói cách khác, bạn càng lớn tuổi và mắc bệnh Parkinson càng lâu thì bạn càng có nhiều khả năng phát triển bệnh suy giảm trí nhớ do bệnh Parkinson.

Các nghiên cứu cho thấy việc có các đặc điểm sau đây của bệnh Parkinson cũng làm tăng nguy cơ phát triển bệnh suy giảm trí nhớ:

• Các triệu chứng vận động (vận động) nghiêm trọng.
• Các vấn đề về chức năng của hệ thần kinh tự chủ (như hạ huyết áp thế đứng và mất kiểm soát bàng quang) sớm trong quá trình mắc bệnh Parkinson.
• Các triệu chứng vận động đối xứng (ảnh hưởng đến cả hai bên cơ thể của bạn).
• Thuốc liên quan đến dopamine cho bệnh Parkinson kém hiệu quả hơn mong đợi.
• Mắc chứng rối loạn hành vi giấc ngủ REM.
   

Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.

Nguồn tham khảo: Cleveland Clinic