Bị liệt nửa người có quan hệ được không?

Bệnh nhân đột quỵ khi được cấp cứu kịp thời có thể vượt qua được giai đoạn nguy hiểm nhưng họ vẫn có thể phải đối mặt với di chứng liệt nửa người, gây ảnh hưởng đến sinh hoạt thường ngày, nhất là về đời sống tình dục. Đa số bệnh nhân rất tự ti và e ngại về vấn đề này. Vậy bệnh nhân bị liệt nửa người có quan hệ được không?

1. Các yếu tố ảnh hưởng đến khả năng quan hệ của bệnh nhân liệt nửa người

Nội tiết tố estrogen ở nữ và testosterone ở nam quyết định khả năng hoạt động tình dục ở cả 2 giới. Những bệnh nhân liệt nửa người sau đột quỵ thường ít bị ảnh hưởng đến những cơ quan nội tiết này. Do đó, nội tiết tố sinh dục không phải là vấn đề đáng lo ngại. Ham muốn của họ không bị tác động nhưng phần lớn bệnh nhân ngại quan hệ vì tâm lý tự ti và lo ngại đến vấn đề sức khỏe.

Trung khu hưng phấn của thần kinh trung ương và hệ thống dẫn truyền cũng là yếu tố tác động trực tiếp đến khả năng quan hệ tình dục ở cả 2 giới. Vậy bệnh nhân liệt nửa người quan hệ được không sẽ phụ thuộc vào mức độ tổn thương não của bệnh nhân. Những bệnh nhân tổn thương não nặng thì vùng trung khu hưng phấn của thần kinh trung ương có thể bị tổn thương và ảnh hưởng nhiều đến khả năng quan hệ của người bệnh. Ngược lại, khi tổn thương não nhẹ thì vùng trung khu hưng phấn của thần kinh trung ương không bị ảnh hưởng quá nhiều do đó bệnh nhân vẫn có thể đạt được hưng phấn khi quan hệ.

Khả năng quan hệ của bệnh nhân liệt nửa người còn phụ thuộc vào nhóm cơ thực hiện quan hệ tình dục có bị ảnh hưởng hay không? Nếu người bệnh liệt nửa người bị tổn thương những nhóm cơ thực hiện quan hệ tình dục thì việc quan hệ sẽ gặp nhiều khó khăn hơn. Ngược lại, nếu nhóm cơ này không bị ảnh hưởng và vẫn có thể hoạt động tốt thì khả năng quan hệ tình dục của người bệnh sẽ không bị ảnh hưởng gì.

Một số yếu tố khác ảnh hưởng đến khả năng quan hệ của bệnh nhân liệt nửa người:

• Nỗi sợ một cơn đột quỵ khác: Nhiều người nghĩ rằng sự phấn khích trong hoạt động tình dục có thể gây ra một cơn đột quỵ khác cho người từng bị đột quỵ. Nỗi lo sợ này của bệnh nhân là nguyên nhân phổ biến gây ra rối loạn chức năng tình dục ở bệnh nhân liệt nửa người. Tuy nhiên, tình trạng này rất hiếm khi xảy ra.
• Giảm ham muốn ở bệnh nhân liệt nửa người do nhiều tác nhân tâm lý bao gồm: sự thiếu tự tin, khó khăn trong việc chấp nhận một cuộc sống mới với khiếm khuyết của cơ thể. Bên cạnh đó, giảm ham muốn còn do tác dụng phụ của một số loại thuốc chống trầm cảm và thuốc điều trị tăng huyết áp.
• Rối loạn cương dương ở nam: Khi bị liệt nửa người, tức là não bộ của người bệnh đã bị tổn thương mà não lại chính là cơ quan tác động đến sự cương cứng. Vì vậy, tùy thuộc vào mức độ tổn thương não mà rất nhiều bệnh nhân gặp phải tình trạng rối loạn cương dương khiến việc quan hệ tình dục trở nên khó khăn hơn.

2. Bệnh nhân liệt nửa người có quan hệ được không?

Nếu bệnh nhân liệt nửa người không có những thay đổi về cảm xúc và sức khỏe thì việc quan hệ tình dục là 1 điều hoàn toàn có thể.

Quan hệ tình dục không phải là yếu tố nguy cơ gây đột quỵ nhưng người từng gặp tình trạng này nên chọn thời gian quan hệ, lưu ý dấu hiệu đau đầu, chóng mặt.

Hoạt động tình dục nói riêng và cuộc sống vợ chồng hạnh phúc nói chung góp phần làm giảm nguy cơ hoặc tái phát đột quỵ. Tình dục an toàn mang lại sức khỏe tim mạch và góp phần giảm nguy cơ đột quỵ vì hoạt động này giúp giãn nở mạch máu, tăng vận chuyển oxy và chất dinh dưỡng đi khắp cơ thể, giảm huyết áp qua đó giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch và đột quỵ.

3. Phục hồi quan hệ tình dục ở bệnh nhân liệt nửa người

• Bệnh nhân liệt nửa người cần hiểu rằng việc chấp nhận những khuyết tật của cơ thể mình là bước đầu tiên và quan trọng nhất trong quá trình tái lập lại đời sống tình dục.
• Tham khảo ý kiến của bác sĩ về cách thức và thời điểm thích hợp để tiếp tục hoạt động tình dục.
• Bệnh nhân liệt nửa người nên quan hệ sau khi đã nghỉ ngơi, thư giãn. Thời điểm tốt nhất là sáng sớm hoặc sau một giấc ngủ ngắn.
• Khi quan hệ tình dục ban ngày nên chờ 1 – 3 giờ sau bữa ăn no để thức ăn được tiêu hóa hoàn toàn và bộ máy tiêu hóa đã được nghỉ ngơi.
• Nếu đang uống thuốc nên uống trước khi bắt đầu quan hệ tình dục.
• Người bệnh nên có tư tưởng thoải mái, tránh suy nghĩ rằng cơ thể mình đã bị thay đổi vì điều này dễ gây khó khăn và lo lắng về sự thất bại trong cuộc yêu.
• Có thể sử dụng gối để hỗ trợ phía bên cơ thể bị liệt trong suốt thời gian sinh hoạt tình dục. Ví dụ, khi bệnh nhân bị liệt nửa người bên trái thì dùng gối kê vào bên trái bệnh nhân.
• Nên lựa chọn một không gian yên tĩnh, quen thuộc và tránh tối đa những ảnh hưởng từ các yếu tố xung quanh.
• Người mắc bệnh tim nên kiêng mọi hoạt động thể chất nặng bao gồm cả quan hệ tình dục mạnh. Thận trọng khi quan hệ nếu một trong hai gặp phải những dấu hiệu cảnh báo như đau đầu, chóng mặt, thay đổi thị lực, nói lắp, suy nhược hoặc lú lẫn.