Ung thư da là một trong những loại ung thư phổ biến nhất trên toàn thế giới, nhưng nó cũng là một trong những loại dễ phòng ngừa và điều trị nếu được phát hiện sớm. Nhận biết các dấu hiệu cảnh báo ung thư da là một bước quan trọng để bảo vệ sức khỏe của bạn và gia đình. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu hơn về bệnh lý này.

Ung thư da là gì?

Ung thư da là kết quả của sự phát triển bất thường của các tế bào của da, thường xuất hiện nhiều trên những vùng da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.Tuy nhiên một số dạng ung thư da phổ biến cũng có thể xảy ra trên những vùng da thường không tiếp xúc với ánh sáng mặt trời. Đây là căn bệnh phổ biến và có xu hướng thường xuyên hơn ở những người da trắng. Người da đen và da màu có tỷ lệ mắc phải ít hơn.

Có ba loại ung thư da chính:

• Ung thư biểu mô tế bào đáy
• Ung thư biểu mô tế bào vảy
• Ung thư tế bào hắc tố da.

Dấu hiệu ung thư da

Ung thư da thường không có triệu chứng trong giai đoạn sớm, mặc dù các triệu chứng có thể xuất hiện bất cứ lúc nào. Các triệu chứng ung thư da có thể bao gồm:

• Tổn thương mới trên da hoặc thay đổi kích thước, hình dạng hoặc màu sắc. Những thay đổi này có thể khác nhau rất nhiều nên không có cách nào để mô tả ung thư da trông như thế nào;
• Bị ngứa hoặc đau;
• Vết loét không lành mà chảy máu hoặc có vảy;
• Đỉnh da xuất hiện vết sưng sáng bóng màu đỏ hoặc màu da;
• Đốm đỏ sần sùi hoặc có vảy có thể sờ thấy trên da;
• Khối u có viền nổi lên và lớp vỏ trung tâm hoặc chảy máu;
• Da xuất hiện các nốt như mụn cóc;
• Da xuất hiện một vệt giống như vết sẹo không có đường viền rõ ràng.

Ngoài ra, các triệu chứng ung thư da có thể khác nhau tùy thuộc vào loại ung thư da và vị trí trên da. Dưới đây là những mô tả chung về các triệu chứng khác nhau liên quan đến các loại ung thư da, cụ thể:

Triệu chứng ung thư biểu mô tế bào đáy 

Ung thư da thường xuất hiện trên mặt, cổ, cánh tay, chân, tai và bàn tay. Đây là những vùng tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời. Tuy nhiên, cũng có thể xuất hiện ở các khu vực khác.

Các dấu hiệu của ung thư biểu mô tế bào đáy có thể bao gồm:

• Vết sưng như ngọc trai hoặc sáp trên da;
• Mảng phẳng, sần sùi hoặc giống sẹo trên da;
• Vết loét chảy máu, không lành hoàn toàn hoặc tái phát.

Triệu chứng ung thư biểu mô tế bào vảy

Loại ung thư da này cũng có xu hướng phát triển ở những vùng tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời. Trong một số trường hợp, ung thư biểu mô tế bào vảy có thể ảnh hưởng đến những khu vực không tiếp xúc với ánh sáng mặt trời. Điều này đặc biệt đúng đối với những người có tông màu da tối hơn. 

Các dấu hiệu của ung thư biểu mô tế bào vảy có thể bao gồm:

• Một nốt sần cứng, đỏ;
• Tổn thương có vảy hoặc đường viền không đều;
• Tổn thương da đau hoặc ngứa.

Triệu chứng u hắc tố ác tính

U hắc tố ác tính có thể xảy ra ở bất cứ đâu trên cơ thể và có thể phát triển từ nốt ruồi. Ở những người có tông màu da sẫm màu hơn, u hắc tố ác tính có xu hướng xuất hiện ở lòng bàn tay hoặc lòng bàn chân. 

Dấu hiệu của u hắc tố ác tính thường bao gồm:

• Sự thay đổi diện mạo của nốt ruồi;
• Phát triển đốm nâu lớn, thường có các cạnh không đều;
• Tổn thương sẫm màu trên màng nhầy (mũi, miệng, âm đạo hoặc hậu môn) hoặc ngón tay và ngón chân.

Những bệnh lý có khả năng phát triển thành ung thư da

Bệnh dày sừng quang hóa (Keratosis Actinic)

Dày sừng quang hóa là tổn thương da tiền ung thư do tiếp xúc quá nhiều với ánh nắng mặt trời. Các tổn thương này thường xuất hiện trên các vùng da tiếp xúc nhiều với ánh nắng như đầu, cổ, tay. Nếu không được điều trị, dày sừng quang hóa có thể tiến triển thành ung thư da, đặc biệt là ung thư biểu mô tế bào vảy. Những người có làn da trắng, tóc vàng hoặc đỏ, mắt xanh hoặc xanh lá cây có nguy cơ cao hơn.

Viêm môi ánh sáng (Actinic Cheilitis)

Viêm môi ánh sáng là một dạng dày sừng quang hóa xảy ra trên môi, thường là môi dưới. Tình trạng này là tiền ung thư và có thể tiến triển thành ung thư biểu mô tế bào vảy nếu không được điều trị. Các triệu chứng bao gồm các mảng vảy thô ráp trên môi, sưng môi, và mất đường viền sắc nét giữa môi và da.

Bệnh sừng da (Cutaneous Horns)

Sừng da là một dạng dày sừng quang hóa đặc biệt, nơi các mảng da phát triển thành hình phễu dài từ bề mặt da. Các mảng sừng này chủ yếu được cấu tạo từ keratin và có thể chứa ung thư biểu mô tế bào vảy, đặc biệt ở những người lớn tuổi có làn da trắng và tiền sử phơi nắng nhiều.

Nốt ruồi bất thường (Atypical Moles)

Nốt ruồi là sự phát triển lành tính của các tế bào melanocytes – tế bào quy định màu sắc da. Số lượng nốt ruồi phát triển thành ung thư là rất ít, nhưng vẫn có một số nốt ruồi bất thường hoặc không điển hình có thể phát triển thành khối u ác tính theo thời gian. Nốt ruồi bình thường là những nốt ruồi phẳng hoặc lồi lên theo thời gian, có bề mặt trơn mịn. Nốt ruồi phát triển thành ung thư thường là những nốt ruồi chứa nhiều màu sắc, kích thước lớn hơn cục tẩy bút chì. Đa số các nốt ruồi hình thành và phát triển trước tuổi trưởng thành. Các nốt ruồi hình thành ở tuổi trưởng thành rất ít khi xảy ra.

Nevi loạn sản (Dysplastic Nevi)

Nevi loạn sản không phải là ung thư nhưng có khả năng phát triển thành ác tính. Những nốt ruồi này có thể tìm thấy ở những vùng da tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời. Nevi loạn sản có kích thước khoảng 1⁄4 inch hoặc lớn hơn, hình dạng không đều với các đường viền có dấu hoặc mờ dần. Chúng có thể bằng phẳng hoặc lớn dần, bề mặt mịn hay thô, thường có màu hỗn hợp, bao gồm hồng, đỏ và nâu.

Cần làm gì nếu nghi ngờ bị ung thư da?

Nếu bạn nghi ngờ mình có các dấu hiệu của ung thư da, điều quan trọng là không nên hoảng sợ mà hãy thực hiện các bước sau:

• Đi khám bác sĩ: Tìm kiếm sự tư vấn của bác sĩ da liễu hoặc chuyên gia ung thư da để được khám và chẩn đoán chính xác.
• Theo dõi các thay đổi trên da: Ghi nhận và theo dõi mọi thay đổi bất thường trên da của bạn để cung cấp thông tin chi tiết cho bác sĩ.
• Tránh tự chẩn đoán và điều trị: Không nên tự chẩn đoán hoặc sử dụng các biện pháp điều trị không được khuyến nghị.

Kết luận

Ung thư da, nếu được phát hiện sớm, có thể điều trị thành công và giúp ngăn ngừa những biến chứng nghiêm trọng. Hãy luôn chú ý đến các thay đổi trên da của bạn và tìm kiếm sự tư vấn y tế khi cần thiết. Đừng bỏ qua những dấu hiệu cảnh báo nhỏ nhất, bởi đó có thể là tín hiệu cứu sống bạn. Bảo vệ da khỏi ánh nắng mặt trời, duy trì lối sống lành mạnh và kiểm tra da thường xuyên là những biện pháp hiệu quả để phòng ngừa ung thư da.