HPV lây qua đường nào? Cách phòng ngừa lây nhiễm HPV như thế nào?

HPV là viết tắt của từ Human Papillomavirus. Người nhiễm virus HPV thường không có triệu chứng và tự khỏi nhưng đôi khi cũng có thể gây ra những bệnh lý nghiêm trọng. Bạn có biết virus HPV lây qua đường nào? Cách phòng ngừa lây nhiễm HPV như thế nào để bảo vệ sức khỏe bản thân?

Bài viết này sẽ giúp bạn tìm hiểu chi tiết hơn về các con đường lây nhiễm của virus HPV và cách phòng ngừa nhiễm bệnh. Mời bạn đọc tiếp ngay sau đây!

Virus HPV lây qua đường nào?

Virus HPV thường lây truyền chủ yếu qua đường quan hệ tình dục trực tiếp qua đường âm đạo, hậu môn hoặc miệng của người mang mầm bệnh. Chưa kể, HPV lây nhiễm ngay cả khi người truyền bệnh không hề hay biết bản thân đang mắc bệnh, vì HPV ở giai đoạn đầu thường không xuất hiện các dấu hiệu hay các triệu chứng nguy hiểm.

Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết hơn về cách thức lây truyền HPV qua từng con đường khác nhau. Vậy HPV lây qua đường nào là chủ yếu? 

Đường tình dục

Virus HPV chủ yếu lây truyền qua đường tình dục, kể cả tiếp xúc bằng tay, bộ phận sinh dục, hậu môn hoặc đường miệng. Khi xâm nhập vào cơ thể, virus HPV sẽ khu trú ở vùng thượng bì, lớp biểu mô da và niêm mạc, nơi có dịch nhầy.

Theo thống kê của Trung tâm kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh – CDC, nhiễm trùng HPV rất phổ biến, gần như tất cả mọi người có quan hệ tình dục đều có khả năng mắc phải HPV vào một thời điểm nào đó trong đời.

Lây truyền qua đường tiếp xúc

Mặc dù HPV lây lan phổ biến nhất qua đường tình dục, nhưng đây không phải là con đường duy nhất. HPV có thể lây lan qua các con đường tiếp xúc khác như ngoài da; cụ thể hơn là sử dụng chung dụng cụ cắt móng tay, đồ lót, các vật dụng dính máu và dịch nhầy của người bệnh… Ngoài ra, virus HPV cũng có thể lây lan qua con đường tiếp xúc da kề da, những nơi mà bao cao su không phủ kín được khi quan hệ.

Lây truyền từ mẹ sang con

Về mặt y khoa, virus HPV không gây sảy thai. Phụ nữ mang thai được chẩn đoán nhiễm virus HPV cũng rất ít khả năng lây truyền sang con. Tuy nhiên, theo kết quả của một nghiên cứu về các con đường lây truyền HPV đăng trên Tạp chí Khoa học – MPDI, bài báo khoa học cho biết, khả năng lây truyền HPV từ mẹ sang con khi mang thai là có thể xảy ra.

Ai có nguy cơ bị lây nhiễm HPV cao?

Vì con đường lây nhiễm HPV phổ biến là quan hệ tình dục, nên nguy cơ mắc bệnh chủ yếu đến từ đời sống tình dục của người mắc bệnh. Dưới đây là những yếu tố khiến bạn dễ mắc bệnh HPV hơn:

• Số bạn tình cao: Nguy cơ lây nhiễm sẽ tăng theo số lượng bạn tình mà bạn từng quan hệ. Nếu cả bạn và người kia đã từng quan hệ với nhiều đối tác thì nguy cơ mắc bệnh sẽ tăng theo cấp số nhân.
• Quan hệ càng sớm càng dễ mắc bệnh: WHO nhận định rằng, nếu bạn quan hệ tình dục lần đầu tiên dưới 16 tuổi thì khả năng mắc HPV sẽ cao hơn người khác.
• Sử dụng chất kích thích: Thói quen sử dụng chất kích thích sẽ làm suy giảm hệ miễn dịch, khiến bạn dễ chấp nhận tham gia vào các hoạt động kém lành mạnh, đây chính là điều kiện để HPV xâm nhập.

Làm sao để phát hiện sớm bị nhiễm HPV?

Để phát hiện sớm nguy cơ nhiễm virus HPV, bạn có thể thực hiện một số phương pháp sau.

Làm các xét nghiệm cần thiết

Để biết bạn có nhiễm virus HPV hay không, bác sĩ có thể sẽ yêu cầu bạn thực hiện các loại xét nghiệm bao gồm:

• Xét nghiệm Pap: Dùng trong tầm soát loạn sản và bất thường của các tế bào tại cổ tử cung.
• Xét nghiệm DNA HPV: Sử dụng tế bào cổ tử cung nhằm phát hiện DNA các chủng siêu vi HPV có nguy cơ cao gây ung thư cổ tử cung nếu không điều trị sớm. Bác sĩ có thể chỉ định bạn thực hiện cùng lúc với xét nghiệm Pap để củng cố kết quả.
• Nghiệm pháp acid acetic (VIA): Chấm cổ tử cung bằng dung dịch acid cùng tên (3 – 5%) và quan sát bằng mắt thường để phát hiện những bất thường bao gồm cả tổn thương tiền ung thư.

Thăm khám sức khỏe định kỳ

Thăm khám sức khỏe hay khám phụ khoa định kỳ giúp kiểm tra, tầm soát và phát hiện kịp thời các mầm bệnh liên quan đến vùng kín, kể cả nam và nữ. 

Ngoài ra, việc khám sức khỏe định kỳ còn giúp bạn kịp thời phát hiện mầm bệnh có liên quan đến virus HPV (bao gồm ung thư cổ tử cung).

Ngoài ra, bạn cũng nên đi khám sức phụ khoa / nam khoa ở những thời điểm như:

• Trước khi kết hôn: Khám sức khỏe tiền hôn nhân giúp phát hiện các vấn đề viêm nhiễm cũng như bệnh lý có nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe tình dục, sức khỏe sinh sản, sức khỏe thai kỳ trong tương lai.
• Khi có kế hoạch mang thai, sinh con: Thông qua việc khám phụ khoa định kỳ, các bác sĩ có thể phát hiện các vấn đề sức khỏe sinh dục, các bất thường (nếu có) ở bộ phận sinh dục, đề ra phương pháp điều trị hiệu quả để tránh lây nhiễm cho thai nhi trong suốt thai kỳ, đảm bảo thai kỳ phát triển khỏe mạnh, giảm nguy cơ gặp phải các biến chứng.
• Đi khám khi nhận thấy các dấu hiệu bất thường ở vùng kín như ngứa dương vật, ngứa da bìu, vùng kín nổi cục bất thường, âm đạo tiết dịch có mùi khó chịu, ngứa âm đạo…

Câu hỏi thường gặp

Khi nào nên gặp bác sĩ?

Bạn cần gặp bác sĩ ngay khi nghi ngờ nhiễm HPV hoặc nhận thấy bản thân có các triệu chứng bất thường. Phần lớn người nhiễm HPV ở giai đoạn đầu sẽ không có bất kỳ biểu hiện bất thường nào cho đến khi bệnh tiến triển nặng.

Virus HPV gây ra những bệnh gì?

Thống kê cho thấy, siêu vi HPV là nguyên nhân dẫn đến 630.000 ca chẩn đoán ung thư mỗi năm trên toàn cầu, các loại ung thư này bao gồm:

• Hầu hết các trường hợp bệnh mụn cóc sinh dục, ung thư cổ tử cung:  Một số loại virus HPV có liên quan đến sự tiến triển bất thường của tế bào cổ tử cung hình thành nên khối u ác tính.
• 90% ca ung thư hậu môn: Tương đối hiếm gặp nhưng khoảng 90% số ca mắc được chẩn đoán do HPV gây ra. Người quan hệ đồng tính nam có nguy cơ ung thư hậu môn cao.
• 78% ca ung thư âm đạo; 28 % ung thư âm hộ: Đây là hai dạng ung thư sinh dục khá phổ biến khi tìm hiểu virus HPV gây ra bệnh gì. 
• 50% ca ung thư dương vật: Virus HPV được tìm thấy trong hơn một nửa số ca ung thư biểu mô dương vật. 
• 60% ca ung thư vòm họng: Hầu hết tế bào ung thư vòm họng được tìm thấy phía sau cổ họng gồm cả phần lưỡi và amidan. Bệnh ung thư liên quan đến HPV này thường gặp ở nam hơn nữ giới.

Làm thế nào để phòng lây nhiễm HPV?

Sau khi bạn đã biết hpv chủ yếu lây qua những đường nào, tiếp theo để phòng ngừa bệnh tình trạng lây nhiễm HPV bạn hãy thực hiện theo các cách sau:

• Giữ gìn vệ sinh vùng kín: Vệ sinh vùng kín hàng ngày và thay đồ lót thường xuyên để đảm bảo vùng kín sạch sẽ, ngăn ngừa viêm nhiễm.
• Khám sức khỏe định kỳ: Bạn nên đi khám sức khỏe định kỳ mỗi 6 tháng hoặc 12 tháng một lần, để phòng ngừa các bệnh gây ra cho vùng kín.
• Quan hệ tình dục an toàn: Sử dụng bao cao su khi quan hệ nếu chưa có kế hoạch sinh con, tránh tiếp xúc với những mối quan hệ như tình một đêm, friend with benefit, quan hệ nhiều người (some)…
• Tiêm vắc xin phòng ngừa HPV: Vắc xin là phương pháp phòng ngừa HPV hiệu quả, an toàn và tiết kiệm nhất. Theo Tổ chức Y tế Thế giới – WHO, vắc xin phòng các bệnh do virus HPV phát huy hiệu quả cao nhất khi tiêm phòng cho trẻ từ 9-15 tuổi. Tiêm phòng càng sớm, hiệu quả bảo vệ càng cao. 

Kết luận

Tóm lại, HPV lây truyền phổ biến nhất qua đường quan hệ tình dục, bao gồm cả quan hệ tình dục bằng miệng, âm đạo, qua đường hậu môn và sử dụng chung đồ chơi tình dục.

Việc hiểu tường tận về virus HPV và biết HPV lây qua đường nào sẽ giúp bạn phòng ngừa hiệu quả để bảo vệ sức khỏe bản thân. Bạn hãy chia sẻ thông tin đến những người bạn của bạn, vì họ cũng cần được tiếp cận với những thông tin này.